PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO

SZKOŁA PODSTAWOWA
IM. BOHATERÓW ARMII KRAJOWEJ

W PRUSACH rok szkolny 2022/2023

 

"Jutro będzie nowy, długi dzień.

Twój własny, od początku do końca.

To przecież bardzo przyjemna myśl"

z "Tatuś Muminka i morze"

autorstwa Tove Jansson.

WSTĘP

            Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego skierowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców w swej istocie obejmuje działania podejmowane przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia. Program uwzględnia zmiany na rynku pracy, pojawienie się nowych zawodów oraz konieczność nabycia przez absolwentów szkół podstawowych umiejętnego planowania własnej kariery zawodowej, dużej mobilności i aktywnego poszukiwania pracy.

Misją WSDZ w Szkole Podstawowej w PRUSACH jest wieloetapowe przygotowanie uczniów do samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących wyboru drogi edukacyjnej i kształtowania własnej kariery zawodowej w oparciu o możliwości, wiedzę i warunki. Świadomie samodzielne podejmowane decyzje mają na celu umożliwić absolwentom szkoły uzyskanie satysfakcji z dalszej edukacji, a w konsekwencji z realizacji siebie w życiu zawodowym.

I PODSTAWA PRAWNA

 

1. Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego.
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
4. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz.U. z dnia 11 stycznia 2017r.)

 

II GŁÓWNE ZAŁOŻENIA WSDZ

Program preorientacji zawodowej uwzględnia możliwości psycho-fizyczne dzieci w wieku szkolnym. Głównym kryterium doboru metod pracy było uwzględnienie etapów rozwojowych dzieci w procesie przygotowania ich do planowania kariery edukacyjno-zawodowej. Efektywne działania na rzecz kształtowania preorientacji zawodowej powinny uwzględniać zróżnicowanie zdolności i zainteresowań uczniów.

 

1. Wybór zawodu to nie epizod życiowy, to proces rozwojowy stanowiący sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia,
2. Preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń z dzieciństwa i wczesnej młodości, rozwijają się, kreują wraz z upływem czasu,
3. Na wybór zawodu wpływają głównie

• Stan fizyczny i zdrowie
• Zdolności i umiejętności
• Temperament
• Zainteresowania
• Warunki finansowe
• Odległość pomiędzy domem a szkołą
• Rówieśnicy
• Rynek pracy
• System kształcenia

 

4. WSDZ obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami
5. WSDZ ma charakter planowych działań. Wszystkie klasy VII- VIII szkoły podstawowej oraz 3 gimnazjum objęte zostaną warsztatami grupowymi z doradztwa zawodowego oraz zajęciami indywidualnymi. W klasach I- VI szkoły podstawowej zajęcia obejmujące treści z zakresu doradztwa zawodowego będą wplecione w obowiązkowe zajęcia edukacyjne.

WSDZ ma charakter planowych działań ogółu nauczycieli i koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego, dzięki czemu wszelkie działania szkoły mają spójny charakter.

III CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU (czas i miejsce realizacji)

 

Program realizowany jest wśród uczniów klas I-VIII szkoły podstawowej i 3 gimnazjum. Działania prowadzone w ramach preorientacji i orientacji zawodowej zaplanowane są na cały rok szkolny.

Zarówno w pierwszym jak i w drugim półroczu prowadzone będą warsztaty zawodoznawcze, na których uczniowie poznają:

• siebie, swoje mocne i słabe strony, zainteresowania, zdolności, predyspozycje, czynniki, jakie należy brać pod uwagę przy wyborze przyszłego zawodu i szkoły
• młodzież zapozna się z zawodami istniejącymi na rynku pracy – uczniowie poznają jakie czynności wykonuje osoba reprezentująca dany zawód, jakie są wymagania
• omawiane będą przeciwwskazania zdrowotne przy wyborze zawodu
• organizowane będą wyjścia na dni otwarte do szkół średnich
• nauczyciele szkół średnich zapraszani będą na spotkania z młodzieżą (przedstawią oferty szkół, kierunki kształcenia, zasady naboru, zaprezentują foldery, ulotki, broszury, przedstawią pokazy multimedialne)
• współpraca z poradnią psychologiczno–pedagogiczną w organizowaniu działań zawodoznawczych (konsultacje i spotkani prowadzone przez pracowników poradni)
• uczniowie niezdecydowani co do wyboru przyszłego zawodu lub szkoły będą kierowani na badania preferencji zawodowych do poradni
• w klasach starszych VII, VIII i 3 gimnazjum zostaną przeprowadzone ankiety – test skłonności zawodowych, test zainteresowań
• w klasach starszych VII, VIII i 3 gimnazjum odbędą się warsztaty z młodzieżą prowadzone przez doradcę (zapoznanie z zasadami rekrutacji do szkół, kierunkami, terminem składania kwestionariuszy, rozdanie kart z terminami, omówienie punktacji za poszczególne przedmioty, poinformowanie o dokumentach, jakie są potrzebne do przyjęcia do szkoły)
• uczniowie zostaną zapoznani z naborem, również elektronicznym, zostaną im podane strony internetowe z informacjami o szkołach i zasadach rekrutacji.
• działania zawarte w programie realizowane są przez doradcę zawodowego oraz nauczycieli Szkoły Podstawowej w Prusach w ramach:
  • lekcji wychowawczych, lekcji przedmiotowych oraz wycieczek.
  • na dodatkowych spotkaniach prowadzonych przez specjalistów: doradców zawodowych pracujących w Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej.

 

Program obejmuje następujące obszary działań:

– praca z klasą (zajęcia grupowe i indywidualne)

– spotkania z rodzicami

– praca z nauczycielami.

 

W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych, które wyznaczają treści programowe orientacji zawodowej.

1. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.
2. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.
3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.
4. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

 

Program zawodoznawczy realizowany jest w 3 blokach tematycznych:

 

Zadaniem modułu I jest stworzenie uczniom warunków do lepszego poznania swojej osobowości i odpowiedzi na pytania:

1. a) Jakie są moje mocne i słabe strony?
2. b) Co lubię w sobie najbardziej?
3. c) Co mnie naprawdę pasjonuje?
4. d) Jaki jest mój system wartości, zainteresowania i zdolności?

 

W module II uczniowie odpowiadają sobie na pytania:

1. a) W jakich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego widzę siebie w przyszłości?
2. b) Jaki zawód uważam za najbardziej interesujący?
3. c) Co według mnie znaczy „dobra praca”? Jakie warunki musi spełniać taka praca?

 

W module III uczniowie powinni znaleźć odpowiedzi na pytania:

1. a) Jaką wybrać szkołę?
2. b) Czym kierować się przy wyborze szkoły?
3. c) Gdzie mogę uzyskać pomoc w wyborze kierunku dalszego kształcenia?

IV CELE OGÓLNE I SZCZEGÓŁOWE

            Celem ogólnym preorientacji zawodowej jest wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz stymulowanie ich prozawodowych marzeń.

            Celem ogólnym orientacji zawodowej w klasach I–III szkoły podstawowej jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji.

            Celem ogólnym orientacji zawodowej w klasach IV–VI jest poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.

 

A. Cele szczegółowe programu dla klas I-III

 

            W obszarach:

1. POZNANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń:

 

            1.1 opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać;

            1.2 prezentuje swoje zainteresowania na forum;

            1.3 podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi;

            1.4 podaje przykłady swoich mocnych stron w rożnych obszarach;

• podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wniknęło dla niego i dla innych.

 

2. SWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń:

 

            2.1 odgrywa rożne role zawodowe w zabawie;

            2.2 podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu          oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach;

            2.3 opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka (na wybranych     przykładach);

            2.4 omawia znaczenie zaangażowania rożnych zawodów w kształt otoczenia, w którym             funkcjonuje;

            2.5 opisuje role zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu;

• posługuje się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny.

 

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIE PRZEZ CAŁE ZYCIE – uczeń:

 

            3.1 uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności;

            3.2 wskazuje treści, których lubi się uczyć;

• wymienia rożne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich.

 

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń:

 

            4.1 opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić;

            4.2 planuje swoje działania (lub działania grupy), wskazując na podstawowe        czynności/zadania niezbędne do realizacji celu;

            4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego      osobą

 

B. Cele szczegółowe programu dla klas IV- VI

 

            W obszarach:

1. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń:

 

            1.1 określa własne zainteresowania, zdolności i uzdolnienia oraz kompetencje;

            1.2 wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych             dziedzinach życia;

            1.3 podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując             wnioski na przyszłość;

• prezentuje swoje zainteresowania/uzdolnienia na forum z zamiarem zaciekawienia odbiorców.

 

2. ŚWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń:

 

            2.1 wymienia rożne grupy zawodów i podaje przykłady dla poszczególnych grup, opisuje          różne drogi dojścia do nich oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach;

            2.2 opisuje, czym jest praca i jej znaczenie w życiu człowieka;

            2.3 podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe;

            2.4 posługuje się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny;

• wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą.

 

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE – uczeń:

 

            3.1 wskazuje na różne sposoby zdobywania wiedzy (korzystając ze znanych mu przykładów) oraz omawia swój indywidualny sposób nauki;

            3.2 wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć;

            3.3 samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.

 

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń:

 

            4.1 opowiada o swoich planach edukacyjnych i zawodowych;

            4.2 planuje swoje działania (lub działania grupy), wskazując szczegółowe czynności i      zadania niezbędne do realizacji celu;

            4.3 próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio, jak i        pośrednio (otoczenie) z jego osobą.

C. Cele szczegółowe programu dla klas VII-VIII

W obszarach:

1. POZNAWANIE WŁASNYCH ZASOBÓW – uczeń:

 

            1.1 rozpoznaje własne zasoby (zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje,     predyspozycje zawodowe oraz stan zdrowia);

            1.2 dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu kariery edukacyjno-zawodowej informacji      o sobie wynikających z autodiagnozy, ocen innych osób i innych źródeł;

            1.3 rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjno-          zawodowych;

            1.4 charakteryzuje wartości z uwzględnieniem wartości pracy i etyki zawodowej;

• określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji.

 

2. SWIAT ZAWODÓW I RYNEK PRACY – uczeń:

 

            2.1 wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane     zawody, uwzględniając składowe ich opisów, w tym dróg ich zdobywania;

            2.2 wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy;

            2.3 porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami             pracodawców;

            2.4 dokonuje autoprezentacji;

            2.5 uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka;

• analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy.

 

3. RYNEK EDUKACYJNY I UCZENIE SIE PRZEZ CAŁE ZYCIE – uczeń:

            3.1 analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości           dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji;

            3.2 analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych         własnych zasobów;

            3.3 charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji           pozaszkolnej w Polsce;

            3.4 określa znaczenie uczenia się przez całe życie.

 

4. PLANOWANIE WŁASNEGO ROZWOJU I PODEJMOWANIE DECYZJI EDUKACYJNO-ZAWODOWYCH – uczeń:

            4.1 planuje ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej, uwzględniając konsekwencje podjętych       wyborów;

            4.2 podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy   wsparciu doradczym;

            4.3 określa marzenia, cele i plany edukacyjno-zawodowe na bazie własnych zasobów;

            4.4 identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie kariery i wyjaśnia, w jakich          sytuacjach korzystać z ich pomocy

V REALIZATORZY I UCZESTNICY

WSDZ realizowany jest przez całą społeczność szkolną: dyrekcję szkoły, nauczycieli i wychowawców, pedagoga szkolnego, psychologa, doradcę zawodowego, uczniów klas 1 – 8 i ich rodziców. Szkoła może współpracować z instytucjami i organizacjami wspierającymi jej pracę (m.in. Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, CIZ, szkołami ponadpodstawowymi, zakładami pracy).

Doradztwo zawodowe obejmuje spójne działania szkoły w zakresie pracy indywidualnej i grupowej z uczniami przy wsparciu i poradnictwie nauczycieli oraz zaangażowaniu rodziców. Działania mają charakter zaplanowany, systematyczny. Jest to zobowiązanie i wysiłek całej społeczności szkolnej, w której poszczególne grupy podejmują określone działania.

Zakres zadań poszczególnych osób zaangażowanych w proces doradczy wynika z kompetencji, profilu wykształcenia, wykładanych treści oraz podstawy programowej w szkole podstawowej.

Koordynator doradztwa zawodowego bierze udział w planowaniu działań szkoły w zakresie doradztwa zawodowego, aktualizuje informacje związane z doradztwem zawodowym, dokonuje bieżącego monitorowania realizacji WSDZ, przeprowadza ankietę ewaluacyjną i sporządza sprawozdanie z realizacji WSDZ.

ZADANIA DORADCY ZAWODOWEGO W REALIZACJI PROGRAMU

1) Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych przez szkolnego doradcę zawodowego.

2) Wskazywanie osobom zainteresowanym (młodzieży, rodzicom, nauczycielom) źródeł dodatkowej, rzetelnej informacji na temat ofert szkół).

3) Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.

4) Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, wspierających uczniów w świadomym

 

planowaniu kariery i podjęciu roli zawodowej.

5) Wprowadzenie młodszych uczniów w tematykę doradztwa zawodowego i kształtowanie ich świadomości edukacyjnej i zawodowej.

6) Kierowanie w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy.

7) Wspieranie rodziców i nauczycieli w działaniach doradczych poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie im informacji i materiałów do pracy z uczniami.

8) Współpraca z instytucjami wspierającymi Szkolny Ośrodek Karier:

9) centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologiczno–pedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, itp.

10)Organizowanie spotkań z pracodawcami, doradcami zawodowymi.

11) Pomoc uczniom w podejmowaniu decyzji dotyczącej wyboru szkoły, dalszego kierunku kształcenia czy zawodu.

POZOSTALI NAUCZYCIELE I SPECJALISCI REALIZUJA NASTEPUJACE ZADANIA:

Pedagog i psycholog szkolny diagnozują potrzeby oraz możliwości uczniów, udzielają indywidualnych porad i konsultacji w zakresie rozpoznawania mocnych stron oraz podejmowania decyzji edukacyjnych, w zależności od potrzeb i możliwości organizacyjnych prowadzą zajęcia rozwijające umiejętności emocjonalno-społeczne oraz na temat technik uczenia się, radzenia sobie ze stresem i autoprezentacji, kierują uczniów do specjalistycznych placówek, pedagog bada losy absolwentów.

Wychowawcy na lekcjach wychowawczych wprowadzają podstawy treningu interpersonalnego, kierują uczniów potrzebujących pomocy do doradcy zawodowego na konsultacje, prowadzą zajęcia na temat poznawania siebie i o tematyce zawodowej, uczą sposobów organizacji pracy własnej, wyznaczania celów.

Na każdym przedmiocie nauczyciele realizują podstawę programowa odnosząc się do doradztwa zawodowego.

Zadania nauczycieli poszczególnych przedmiotów w odniesieniu do doradztwa zawodowego:

Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej uczą wyszukiwania informacji na temat edukacji i zawodów za pomocą słowników, encyklopedii, komputera. Wdrażają do podejmowania obowiązków i rzetelnego ich wypełniania. Zapoznają z pojęciem pracy i wynagrodzenia pieniężnego oraz sytuacji ekonomicznej rodziny. Przedstawiają znaczenie pracy w życiu człowieka, omawiają z dziećmi zawody ich najbliższych, prezentują charakterystykę pracy w różnych zawodach. Rozwijają zainteresowania, zapoznają ze sposobami powstawania różnych przedmiotów, uczą podstawowych umiejętności technicznych.

Nauczyciele-wychowawcy świetlicy aranżują zabawy sprzyjające poznawaniu różnych zawodów, organizują kąciki zawodowe w świetlicy.

Nauczyciel zajęć komputerowych prowadzi naukę poszukiwania, selekcjonowania, porządkowania, gromadzenia i wykorzystywania informacji np. dotyczących oferty edukacyjnej szkół średnich, pomaga uczniom klas ósmych w logowaniu się do elektronicznego systemu wspomagania rekrutacji szkół, wyjaśnia organizację pracy i przepisy bhp w pracy z komputerem, uczy komunikowania się z pomocą komputera i technologii informacyjnych. Prezentuje sposoby opracowywania tekstów, prezentacji multimedialnych oraz danych liczbowych w arkuszu kalkulacyjnym. Wdraża do pracy zespołowej w ramach projektu, pokazuje sposoby wykorzystania technologii informacyjnych w różnych zawodach.

Nauczyciele języka polskiego omawiają charakter pracy w różnych zawodach, uczą tworzenia wypowiedzi: pisania życiorysu, podania, ogłoszenia, listu oficjalnego (dostosowywanie wypowiedzi do sytuacji). Kształtują umiejętność operowania słownictwem z kręgu: szkoła i nauka, środowisko społeczne. Wdrażają do samokształcenia i docierania do informacji za pomocą słowników, encyklopedii. Pokazują znaczenie komunikacji niewerbalnej w autoprezentacji.

Nauczyciele matematyki uczą gromadzenia i porządkowania danych o edukacji i zawodach, odczytywania i interpretacji danych w tekstach, tablicach i wykresach. Kształtują umiejętność posługiwania się procentami, zapoznają z zawodami z dziedziny księgowości i rachunkowości. Uczą planowania czynności z wykorzystaniem kalendarza (wykonywanie obliczeń) oraz dzielenia zadań na etapy.

Nauczyciele języków obcych zapoznają z zasobem języka dotyczącym szkoły i pracy oraz cech charakteru i umiejętności. Prezentują uczniom filmy o zawodach w języku obcym. Uczą tworzenia kilkuzdaniowych wypowiedzi na temat swoich umiejętności (prezentacja siebie). Zachęcają do pracy zespołowej metodą projektu.

Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych omawiają stan zdrowia i choroby człowieka nawiązując do przeciwwskazań zdrowotnych w wybranych zawodach. Wykazują znaczenie odpoczynku w życiu człowieka, prawidłowych warunków nauki i pracy, zasad uczenia się. Wdrażają do planowania dnia i organizowania pracy własnej. Zapoznają z zawodami z dziedziny meteorologii, rolnictwa, biologii, leśnictwa, ochrony środowiska, fizyki, chemii, geografii, ochrony zdrowia, astronomii.

Nauczyciele historii i społeczeństwa informują o siedzibie władz lokalnych uczniów oraz ich zakresie działań i sposobie powoływania. Wyjaśniają demokratyczny charakter państwa. Charakteryzują pojęcie samorządności, opisują zawody związane z polityką, dyplomacją, przedstawiają zawód historyka. Zapoznają ze znaczeniem społecznego podziału pracy, opisują grupy społeczne i ich role w społeczeństwie. Omawiają z uczniami problemy współczesnej Polski (m.in. bezrobocie). Zapoznają ze zjawiskiem emigracji politycznej i zarobkowej. Uczą tworzenia drzewa genealogicznego. Omawiają z uczniami funkcjonowanie przemysłu, warunki pracy w fabryce dawniej i dziś. Prezentują podstawowe cechy obecnego systemu gospodarczego.

Nauczyciele wychowania fizycznego omawiając trening zdrowotny, pomagają opracować rozkład dnia ucznia, uwzględniając proporcje między pracą a wypoczynkiem, wysiłkiem umysłowym i fizycznym.

Nauczyciele wychowania do życia w rodzinie prowadzą lekcje na temat ról społecznych i modeli życia. Zapoznają ze sposobem pracy instytucji działających na rzecz dziecka i rodziny. Kształtują u uczniów poczucie odpowiedzialności za własny rozwój.

Nauczyciele etyki przedstawiają znaczenie i wartość pracy w życiu człowieka, etykę zawodową, pomagają tworzyć uczniom ich własne systemy wartości. Pomagają poznać siebie, przyjąć odpowiedzialność za siebie. Przekazują wiedzę o znaczeniu praw i obowiązków, zasad i reguł postępowania w życiu człowieka. Uczą prowadzenia dyskusji i umiejętności uzasadniania opinii dotyczących zjawisk w społeczności lokalnej

Nauczyciel muzyki zapoznaje uczniów z zawodami związanymi z muzyką, przekazuje wiedzę o tworzeniu instrumentów, uczy gry na instrumentach.

Nauczyciel plastyki zapoznaje z zawodami z dziedziny kultury. Uczy korzystania z przekazów medialnych oraz wykorzystywania ich wytworów.

Nauczyciel techniki opisuje funkcje urządzeń technicznych, omawia kolejność działań technologicznych, organizacje miejsca pracy i szacowanie czasu jej trwania. Uczy posługiwania się narzędziami do obróbki ręcznej.

Nauczyciele bibliotekarze prenumerują czasopisma związane z edukacją oraz literaturę z zakresu doradztwa zawodowego, udostępniają ulotki o szkołach.

Ponadto wszyscy nauczyciele prowadzą zajęcia pozalekcyjne i koła zainteresowań umożliwiające uczniom rozwijanie swoich zdolności i umiejętności.

VI FORMY I METODY PRACY DORADCZEJ

Formy adresowane do uczniów:

• Diagnoza i analiza potrzeb na podstawie obserwacji, wywiadów, ankiet
• Indywidualne konsultacje i porady związane z dalszą edukacją (również dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi)
• Warsztaty grupowe - pozwalające na odkrywanie swoich zainteresowań, umiejętności i predyspozycji zawodowych, ukazujące potrzebę planowania własnej przyszłości zawodowej
• Zajęcia grupowe - nakierowane na rozwój umiejętności społecznych i interpersonalnych: komunikacji, współpracy, przezwyciężania stresu, asertywności
• Koła zainteresowań
• Zajęcia grupowe umożliwiające poznanie różnych zawodów i związanych z nimi wymagań, filmy zawodoznawcze
• Realizowanie treści zawodoznawczych na lekcjach poszczególnych przedmiotów
• Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów
• Wyjścia i wycieczki szkolne do zakładów pracy
• Tablica z informacjami na temat rekrutacji do szkół średnich i ofercie edukacyjnej na terenie dzielnicy, miasta, powiatu, województwa
• Udział dniach otwartych w szkołach średnich
• Udział w konkursach z zakresu doradztwa zawodowego
• Działanie samorządu szkolnego

Formy adresowane do rodziców uczniów:

• Indywidualne konsultacje i porady udzielane przez nauczycieli/specjalistów na terenie szkoły
• Kierowanie do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej i CIZ na konsultacje z doradcą zawodowym
• Zachęcanie i włączanie rodziców w proces doradczy szkoły np. poprzez przedstawianie wykonywanych przez siebie zawodów
• Udział w dniach otwartych szkół ponadpodstawowych
• Udostępnianie informacji edukacyjnych (prezentacja założeń pracy edukacyjnej na terenie szkoły na rzecz uczniów, informacji na temat zasad i terminów rekrutacji) i zawodowych (o zawodach przyszłości

Formy adresowane do nauczycieli:

• Tworzenie warunków do wymiany doświadczeń i dzielenia się wiedzą
• Śledzenie losów absolwentów

Formy adresowane do środowiska lokalnego:

• Spotkania z przedstawicielami szkół średnich
• Spotkania z przedstawicielami lokalnych firm i zakładów pracy
• Współpraca z instytucjami wspierającymi pracę szkoły m.in. Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną, Centrum Informacji Zawodowej

Metody pracy doradczej:

• Metody aktywizujące (burza mózgów, dyskusja, giełda pomysłów, mapy myślowe) - wspólne pracowanie nad rozwiązaniem problemu
• Drama – krótkie scenki i inscenizacje, odgrywanie ról; metody plastyczne – komiksy, plakaty
• Metody audiowizualne - wykorzystanie Internetu jako narzędzi zdobywania informacji, programy i prezentacje multimedialne,
• filmy edukacyjne
• Gry i zabawy rozwijające myślenie strategiczne
• Trening komunikacji i zachowań społecznych, mini-wykłady, pogadanki, debaty

VII TREŚCI I CZAS REALIZACJI PROGRAMU

Treści z zakresu doradztwa zawodowego będą realizowane w ciągu roku szkolnego na lekcjach wychowawczych, przedmiotowych, zastępstwach, zajęciach pozalekcyjnych oraz poza szkołą poprzez udział uczniów w wyjściach i wycieczkach, w spotkaniach i imprezach edukacyjnych związanych z wyborem gimnazjum i poznawaniem zawodów.

Tematyka działań:

Orientacja zawodowa klasy I-III SP
1.wyjaśnienie znaczenia pracy w życiu człowieka 2. Zapoznanie uczniów ze światem zawodów, 3. Uruchamianie kreatywności uczniów na temat swojej przyszłości 4.Zapoznaie uczniów ze znaczeniem własnych zainteresowań i predyspozycji w wyborze właściwego zawodu
TEMATYKA DZIAŁAŃ	METODY I FORMY REALIZACJI DZIAŁAŃ	Efekty podjętych działań działań	OSOBY ODPOWIEDZIALNE, TERMIN
1. Poznanie siebie swoich zainteresowań	Zajęcia integracyjne w klasach Występy uczniów podczas imprez szkolnych – prezentacja talentów aktorskich, tanecznych, recytatorskich i innych Udział uczniów w kołach zainteresowań Zachęcanie do udziału w konkursach, akcjach itp.	Uczeń: 1.1.Opisuje swoje zainteresowania i określa w jaki sposób można je rozwijać 1.2.Prezentuje swoje zainteresowania wobec innych osób 1.3.Podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi 1.4.Podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach 1.5.Podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla innych	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
2.Świat zawodów i rynek pracy	Organizowanie spotkań z przedstawicielami różnych zawodów Wykorzystywanie różnych sytuacji dydaktyczno-wychowawczych w celu prezentowania ciekawych zawodów Wycieczki do zakładów pracy Przedstawienia, filmy, zabawy zawodoznawcze, konkursy	Uczeń: 2.1.Odgrywa różne role zawodowe w zabawie 2.2.Podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach 2.3.Opisuje czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka na wybranych przykładach 2.4.Omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje 2.5.Opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu 2.6.Posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
3.Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.	Dbanie o sprzyjające warunki uczenia się podczas zajęć dydaktyczno-wychowawczych Przeprowadzenie zajęć na temat czynników pomagających i przeszkadzających w procesie uczenia się Współpraca z rodzicami w zakresie wspierania organizacji procesu uczenia się dzieci w środowisku rodzinnym	Uczeń: 3.1. Wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych przykładów oraz omawia swój indywidulany sposób nauki. 3.2.Wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć. 3.3.Samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
4.Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych	Realizacja Programu rozwoju kompetencji emocjonalnych i komunikacyjnych /w ramach Programu Profilaktyczno-Wychowawczego/ Udzielanie rodzicom informacji na temat predyspozycji uczniów Kierowanie do specjalistów w razie trudności rozwojowych	Uczeń: 4.1.Opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych. 4.2.Planuje swoje działania lub działania grupy wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu. 4.3.Próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.	Wychowawcy klas, nauczyciele
Orientacja zawodowa Klasy IV-VI SP
1.wyjaśnienie znaczenia pracy w życiu człowieka 2. Zapoznanie uczniów ze światem zawodów, 3. Uruchamianie kreatywności uczniów na temat swojej przyszłości 4.Zapoznaie uczniów ze znaczeniem własnych zainteresowań i predyspozycji w wyborze właściwego zawodu
TEMATYKA DZIAŁAŃ	METODY I FORMY REALIZACJI DZIAŁAŃ	Efekty podjętych działań działań	OSOBY ODPOWIEDZIALNE, TERMIN
1. Poznawanie własnych zasobów	Zajęcia integracyjne w klasach Występy uczniów podczas imprez szkolnych – prezentacja talentów aktorskich, tanecznych, recytatorskich i innych Udział uczniów w pracy Samorządu Uczniowskiego Udział uczniów w kołach zainteresowań Zachęcanie do udziału w konkursach, olimpiadach, akcjach, itp. Realizacja przez wychowawców na godzinach wychowawczych zajęć o tematyce -Poznaj siebie – swoje zainteresowania -Moje mocne strony	Uczeń: 1.1.Określa własne zainteresowania i uzdolnienia oraz kompetencje 1.2. Wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia 1.3. Podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość 1.4.Prezntuje swoje zainteresowania i uzdolnienia wobec innych osób z zamiarem zaciekawienia odbiorców	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
2.Świat zawodów i rynek pracy	Organizowanie spotkań z przedstawicielami różnych zawodów Wykorzystywanie różnych sytuacji dydaktyczno-wychowawczych w celu prezentowania ciekawych zawodów Wycieczki do zakładów pracy Przedstawienia, filmy, konkursy	Uczeń: 2.1. Wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady zawodów charakterystycznych dla poszczególnych grup, opisuje różne ścieżki ich uzyskiwania oraz podstawową specyfikację pracy w zawodach 2.2.Opisuje czym jest praca i jakie ma znaczenie w życiu człowieka 2.3.Podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe 2.4.Posługuje się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny 2.5.Wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
3.Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.	Dbanie o sprzyjające warunki uczenia się podczas zajęć dydaktyczno-wychowawczych Przeprowadzenie zajęć na temat czynników pomagających i przeszkadzających w procesie uczenia się Współpraca z rodzicami w zakresie wspierania organizacji procesu uczenia się dzieci w środowisku rodzinnym	Uczeń: 3.1. Wskazuje różne sposoby zdobywania wiedzy, korzystając ze znanych przykładów oraz omawia swój indywidulany sposób nauki. 3.2.Wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć. 3.3.Samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy.	Wychowawcy klas, nauczyciele Cały rok szkolny
4.Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych	Realizacja Programu rozwoju kompetencji emocjonalnych i komunikacyjnych /w ramach Programu Profilaktyczno-Wychowawczego/ Udzielanie rodzicom informacji na temat predyspozycji uczniów Kierowanie do specjalistów w razie trudności rozwojowych	Uczeń: 4.1.Opowiada o swoich planach edukacyjno-zawodowych. 4.2.Planuje swoje działania lub działania grupy wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu. 4.3.Próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio lub pośrednio z jego osobą.	Wychowawcy klas, nauczyciele
Orientacja zawodowa Klasy VII-VIII
1.Poznanie własnych predyspozycji zawodowych. 2. Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej. 3.Umiejęność określenia sowich mocnych stron, świadomość ograniczeń. 4.Znajomość czynników trafnego wyboru zawodu przy jednoczesnej analizie własnych możliwości psychofizycznych z wymaganiami szkoły i zawodu.
1. Poznawanie własnych zasobów	1.1Nawiązanie współpracy z instytucjami, stowarzyszeniami zajmującymi się poradnictwem kariery dla młodzieży 1.2.Zastosowanie wystandaryzowanego narzędzia 1.3.Indywidualne rozmowy doradcze dla uczniów z klas VII i VIII 1.4.Ujęcie w planach wychowawczych poszczególnych klas modułów tematycznych takich jak: -Poznaj siebie – swoje zainteresowania - Moje mocne strony   1.5. Realizacja zajęć z doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII	1.1.Określa wpływ stanu zdrowia na wykonywanie zadań zawodowych. 1.2.Rozpoznaje własne zasoby /zainteresowania, zdolności, uzdolnienia, kompetencje, predyspozycje zawodowe/. 1.3.Dokonuje syntezy przydatnych w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej informacji o sobie wynikających z autoanalizy, ocen innych osób oraz innych źródeł. 1.4.Rozpoznaje własne ograniczenia jako wyzwania w odniesieniu do planów edukacyjnych. 1.5.Rozpoznje swoje możliwości i ograniczenia w zakresie wykonywania zadań zawodowych i uwzględnia je w planowaniu ścieżki edukacyjno-zawodowej. 1.6.Określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji. 1.7.Określa własną hierarchię wartości i potrzeb.	Wrzesień 2019r. Doradca zawodowy         Listopad 2019.r Doradca zawodowy Cały rok szkolny Wychowawcy, Nauczyciele         Cały rok szkolny Doradca zawodowy
2.Świat zawodów i rynek pracy	2.1.Gromadzenie i udostępnianie informacji dotyczących wiedzy o zawodach, potrzebach rynku pracy 2.2.Wykład doradców zawodowych dotyczący rynku pracy. 2.3.Tworzenie w ramach poszczególnych przedmiotów (np. w ramach projektów edukacyjnych, kół zainteresowań, konkretnych tematów lekcyjnych w ramach programów nauczania) powiązań do list zawodów związanych z danym przedmiotem, dziedziną nauki np. lista zawodów związanych z biologią, historią, informatyką, sztuką itp. w celu pokazywania uczniom fascynującym się danym przedmiotem perspektyw zgłębiana danej wiedzy na dalszych etapach kształcenia edukacyjnego i torującego drogę do wyboru zawodu	Uczeń: 2.1.Wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody, uwzględniając kwalifikacje wyodrębnione w zawodach oraz możliwości ich uzyskania. 2.2.Porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców. 2.3.Wyjaśnia zjawiska i trendy zachodzące na współczesnym rynku pracy, z uwzględnieniem regionalnego i lokalnego rynku pracy. 2.4.Uzasadnia znaczenie pracy w życiu. 2.5.Analizuje znaczenie i możliwości doświadczania pracy. 2.6.Wskazuje wartości związane z pracą i etyką zawodową. 2.7.Dokonuje autoprezentacji.	Nauczyciele, wychowawcy, szkolny bibliotekarz Cały rok szkolny
3.Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie.	3.1.Spotkanie z rodzicami – Rodzic doradcą zawodowym dziecka 3.2.Zapoznanie z ofertą szkół ponadgimnazjalnych powiatu gnieźnieńskiego, możliwość konfrontacji własnych planów i zamierzeń w zestawieniu z realnymi wymogami	Uczeń: 3.1. Analizuje oferty szkół ponadpodstawowych i szkół wyższych pod względem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji. 3.2.Analizuje kryteria edukacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznawania własnych zasobów. 3.3.Charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji formalnej i nieformalnej. 3.4.Określa znaczenie uczenia się przez całe życie. kryteria rekrutacyjne	Wychowawcy, nauczyciele Cały rok szkolny
4.Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych	4.1.Akcja informacyjno-konsultacyjna dla rodziców i uczniów dotycząca pomocy w wyborze dalszego kształcenia	Uczeń: 4.1.Dokonuje wyboru dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej samodzielnie lub przy wsparciu doradczym. 4.2.Określa cele i plany edukacyjno-zawodowe, uwzględniając własne zasoby. 4.3.Identyfikuje osoby i instytucje wspomagające planowanie ścieżki edukacyjno-zawodowej i wyjaśnia, w jakich sytuacjach korzystać z ich pomocy. 4.4.Planuje ścieżkę edukacyjno-zawodową, uwzględniając konsekwencję podjętych wyborów.	Doradca zawodowy Cały rok szkolny

VIII PRZEWIDYWANE REZULTATY I KORZYŚCI Z REALIZACJI WSDZ

 

Dla uczniów i rodziców:

• Dostęp do informacji edukacyjnej i zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców.
• Świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe.
• Kształtowanie odpowiednich postaw, nawyków, umiejętności i wiedzy oraz aktywności zawodowej uczniów.
• Mniej niepowodzeń szkolnych, zniechęcenia do nauki i pracy.
• Pomoc rodzinie w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci.
• Przygotowania uczniów do pełnienia różnych ról społecznych.

Dla szkoły:

• Utworzenie na terenie szkoły bazy informacji edukacyjnej i zawodowej oraz zapewnienie jej systematycznej aktualizacji.
• Lepsze wyniki edukacyjne uczniów.
• Zwiększenie konkurencyjności szkoły.
• Realizowanie przepisów prawa oświatowego w zakresie doradztwa zawodowego.

Dla środowiska lokalnego:

• Zwiększenie trafności decyzji edukacyjnych uczniów wybierających szkołę średnią.
• Promocja lokalnych instytucji i zakładów pracy.

IX SOJUSZNICY

Sojusznicy – sieć instytucji, osób współpracujących ze szkołą.

Wszystkie działania w zakresie współpracy z sojusznikami w ramach realizacji działań z doradztwa zawodowego uwzględniają specyfikę szkoły, jej potrzeby i możliwości, a także lokalne otoczenie społeczno-gospodarcze.

Szkoła nawiązuje kontakty, tworzy sieć współpracy z podmiotami, które angażują się w działania.

1.1 Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna

• diagnozowanie predyspozycji, zainteresowań zawodowych uczniów;
• prowadzenie poradnictwa indywidualnego dla uczniów
• udzielanie pomocy w wyborze kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniu kształcenia i kariery;
• prowadzenie dla uczniów zajęć grupowych z doradztwa zawodowego w ramach zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
• prowadzenie dla pracowników szkół szkoleń, kursów, szkoleniowych rad pedagogicznych;
• prowadzenie spotkań z rodzicami.

     

• Współpraca z lokalnymi regionalnymi pracodawcami zakresie:

• wycieczek zawodoznawczych;
• wizyt studyjnych;
• spotkań z uczniami;
• spotkań z właścicielami firm jako przykładem ludzi, którzy odnieśli sukces zawodowy;
• przeprowadzanie wywiadów z przedstawicielami zawodów ona temat specyfiki pracy;
• w wybranym zawodzie lub na wybranym stanowisku pracy;
• sponsorowanie przedsięwzięć wzbogacających ofertę edukacyjno-zawodową, bazę dydaktyczną szkoły.

     

• Współpraca ze szkołami programowo wyższymi (ponadpodstawowe, ponadgimnazjalne, centra kształcenia zawodowego):

• w zakresie promocji oferty kształcenia poprzez bezpośrednich przedstawicieli szkół spotkania z uczniami w szkole
• prowadzenie wykładów i warsztatów o charakterze zawodoznawczym;
• organizowanie imprez o charakterze zawodoznawczym – szczególnie dla klas VII i VIII;
• organizowanie Dni Otwartych dla uczniów klas VII i VIII.

X OCENA I EWALUACJA

Realizacja Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego powinna opierać się na stałym monitorowaniu, ewaluacji i kontroli podjętych działań. Kontrola powinna być dokonywana w celu usprawnienia i ulepszania realizowanych zadań lub wytyczenia nowych form pracy. Wykorzystana zostanie do tego technika wywiadu i obserwacji. Ewaluacja pozwala także zaobserwować dynamikę procesu i rodzące się nowe potrzeby czy niezaplanowane rezultaty. Dzięki ewaluacji można dokonywać aktualizacji działań doradczych, odkrywać aktualne potrzeby i oczekiwania - co pozwala na długoterminowe planowanie działań.

Za monitoring „Programu realizacji WSDZ”, odpowiada bezpośrednio doradca zawodowy/nauczyciel koordynator doradztwa zawodowego w SP w Prusach, który na bieżąco monitoruje realizację działań i prowadzi rejestr uwag co do ich realizacji.

Przyjęte metody: analiza dokumentacji, badania ankietowe, karta ewaluacyjna. Ewaluacja jest prowadzona co roku lub pod koniec cyklu kształcenia.

XI SŁOWNIK POJĘĆ

• Działania związane z doradztwem zawodowym – ogół zaplanowanych i systematycz­nych działań podejmowanych przez przedszkole, szkołę lub placówkę, których celem jest przygotowanie i wspieranie uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodo­wych. Działania te obejmują m.in. zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, zajęcia zwią­zane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, działania skierowane do rodziców i nauczy­cieli, współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym.
• Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego – zajęcia grupowe organizowane dla uczniów klasy VII i VIII szkoły podstawowej, branżowej szkoły I stopnia, liceum ogólnokształcącego i technikum (Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, art. 109.1. pkt 7), których wymiar określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 marca 2017 r. w spra­wie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. z 2017 r., poz. 703).
• Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu – zajęcia indywidualne i grupowe prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej (Ustawa Prawo oświatowe 109.1. pkt 5 oraz Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szko­łach podstawowych i ponadpodstawowych oraz placówkach – Dz.U. z 2017 r., poz. 1591).
• Preorientacja zawodowa – ogół działań o charakterze wychowawczym, podejmowanych przez nauczycieli i rodziców, ukierunkowanych na zbliżanie dzieci w wieku przedszkolnym do środowiska pracy.
• Orientacja zawodowa – ogół działań o charakterze dydaktyczno-wychowawczym ukie­runkowanych na kształtowanie u uczniów klas I–IV szkoły podstawowej pozytywnych i proaktywnych postaw wobec pracy i edukacji poprzez poznawanie i rozwijanie własnych zasobów oraz nabywanie wiedzy na temat zawodów i rynku pracy.
• Doradztwo zawodowe – uporządkowane i zaplanowane działania mające na celu wspie­ranie uczniów klas VII–VIII szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych w procesie świadomego i samodzielnego podejmowania decyzji edukacyjnych, a także zawodowych.
• Uczeń – dziecko (na etapie wychowania przedszkolnego), uczeń (na etapie szkoły podsta­wowej, szkoły ponadpodstawowej z wyłączeniem szkoły policealnej), słuchacz (w szkole policealnej).
• Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) – celowe, uporządkowane i wzajemnie powiązane działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez daną szkołę lub placówkę.

ZAŁĄCZNIK 1

Karta ewaluacji działań w ramach WSDZ

Rok szkolny …………………

Klasa………… wychowawca……………………..

Imię i nazwisko nauczyciela…………………………przedmiot…………………………..

 

Lp.	data	Temat realizowanego zagadnienia	podpis